Peter, Maggie en Jan: historische influencers van de kunststeden

Vlaanderen Vakantieland 12 juni 2020

Sommige historische figuren zijn zo verankerd in een stad dat ze er bijna synoniem voor zijn geworden. Denk aan Gaudi en Barcelona, Frida Kahlo en Mexico City, Banksy en Bristol of Sven Nys en Tremelo. Ook de Vlaamse kunststeden hebben zo hun meesters. Meet the founding fathers, en mother, van Bourgondisch Vlaanderen.

Peter Paul van Antwerpen

Het Rubensjaar is in Antwerpen al even achter de rug maar dat neemt niet weg dat de man tot op vandaag zijn stempel op de stad wist te drukken. Peter Paul was niet alleen een meesterlijke barokschilder, hij kluste ook bij als diplomaat, graficus, ontwerper, verzamelaar, leermeester en dat zie je nog steeds op vele, soms onverwachte, plekken in de stad. Je kan deze tijdens een Rubenswandeling ontdekken via de app of met de wandelgids. Sla zeker het Rubenshuis niet over, de collectie en geschiedenis zijn zeker interessant, maar het optrekje op zich - een waar stadspaleis met een geweldige patio - is de max. De schilder werkte bovendien nauw samen met de Officina Plantiniana, de drukkerij van Plantin-Moretus, toen onder leiding van jeugdvriend Balthasar I Moretus. Loop dus ook even langs het Plantin-Moretus museum, het huis waar Plantin-Moretus de eerste boeken drukte.

Margareta van Mechelen

Op de Mechelse Schoenmarkt staat het standbeeld van Margareta van Oostenrijk, een sterke vrouw uit de geschiedenis van de Lage Landen (waar Mechelen toen de hoofdstad van was). De dochter van keizer Maximiliaan I van Oostenrijk en Maria van Bourgondië had vast geen last van het glazen plafond, maar onder haar management kende de stad wel een gouden periode. Ze steunde de culturele sector met haar passie voor literatuur, muziek, architectuur en was mee met haar tijd wat betreft het propageren van de renaissance en het humanisme. Kunstenaars en filosofen mochten logeren in haar paleis, dat je zelf kan bezoeken. Ze was ook een voorloper wat female empowerment betreft. Neefje Keizer Karel groeide op onder haar voogdij waardoor ze het bewind over de Nederlanden kreeg. In 1529 slaagde ze erin vrede te sluiten met de Franse koning, de Damesvrede genoemd omdat ook Louise van Savoye, moeder van de Franse koning, bij deze meeting was. Een wandelbrochure (te koop bij Visit Mechelen) gidst je langs Margareta’s hotspots in het Bourgondische Mechelen. Zo is het Museum Hof van Busleyden niet te missen - van hieruit verspreidde de renaissance zich over heel Vlaanderen. Trouwens: Keizer Karel leerde bier drinken bij zijn tante en liet de Gouden Carolus zelfs naar zijn hof in Spanje transporteren. De Gouden Carolus Cuvée van de Keizer wordt nog steeds op 24 februari (zijn verjaardag) gebrouwen. Sluit je trip down memory lane daarom gepast af met een toost bij Brouwerij Het Anker. Je kan er ook eten en blijven slapen.

Jan van Brugge en Gent

Ook in Brugge lieten de Bourgondische hertogen een stevige indruk na. Jan van Eyck, de vernieuwende hofschilder-met-sterrenstatus, heeft er samen met z’n broer Hubert een feestjaar opzitten dat nog wordt voortgezet in verschillende kunststeden. De wandeling ‘Meet & greet Van Eyck’ legt het persoonlijke leven van de artiest in Brugge bloot. Jan dook op in Brugge in 1425 en werd de artist in residence van de Bourgondische hertog Filips de Goede. Hij kocht een huis, gunstig gelegen in een straat tussen potentiële klanten - rijke handelaars en grote herbergen – waar hij, wie weet, ook wel een paar panelen van het befaamde Lam Gods creëerde. Musea Brugge heeft twee van Jan Van Eycks bekendste werken in de collectie: de ‘Madonna met kanunnik Joris van der Paele’ en het ‘Portret van Margareta van Eyck’. In Gent werden de festiviteiten rond ‘OMG! Van Eyck was here’ verlengd tot midden 2021. Je kan ook terug naar de vijftiende eeuw via fiets- en wandelroutes door en vanuit Gent.

Beeld: © Stad Antwerpen - Sigrid Spinnox